Multimedia - posłuchaj, obejrzyj Biuletyn Informacji Publicznej
Wybierz: Polski Choose: English Wählen sie Deutsch Välj Svenska Przełumacz stronę - Translate - Übersetzen - Översätta

Miasto Białogard » Nasze Miasto » Historia » Z nieznanych dziejów Białogardu... » Dzieje białogardzkich Żydów
Czas odwilży

Przełomem w dziejach Żydów niemieckich stało się uzyskanie przez nich praw obywatelskich na początku XIX w. Jak wynika z ustaleń twórców portalu internetowego Wirtualny Sztetl, w 1812 r. w Białogardzie mieszkało 25 Żydów. W tym czasie ustanowiono także etat kantora i nauczyciela. Pierwszym został kantor Benjamin, a potem – Salomon Mendel. Modlitwy i spotkania odbywały się w domach prywatnych. Podobnie sytuacja przedstawiała się w przypadku szkoły religijnej, do której uczęszczało kilkanaścioro dzieci (w roku szkolnym 1826/1827 uczyło się w niej 9 chłopców i 6 dziewcząt).

Ważne zmiany dla białogardzkich wyznawców judaizmu przyniósł rok 1823. To właśnie wtedy, niedaleko dzisiejszej ul. Połczyńskiej, na terenach wykupionych 2 km na południe od miasta przez Johanna Friedricha Stodetcke, powstał cmentarz żydowski. Do końca lat sześćdziesiątych, pierwotna powierzchnia kirkutu, wynosząca 67 arów, została nieco powiększona, raz za sprawą wykupu fragmentów działek ościennych od prywatnych gospodarzy, dwa – dzięki donacji ze strony władz miasta. Szacuje się, że przez cały okres jego funkcjonowania, pochowano tam ok. 370 osób. Wcześniej, Żydzi z Białogardu chowali swoich zmarłych na cmentarzu w oddalonych o 60 km Płotach.

W drugiej połowie lat dwudziestych XIX w. na brzegu Liśnicy, niedaleko reprezentacyjnego Mueckepark (obecnie zbieg ulic Kopernika i Kościuszki), zbudowano synagogę. Na skromnie wykończony budynek składała się część modlitewna oraz trzypokojowe mieszkanie rabina; obok znajdowała się trzynawowa sala szkolna. Co ciekawe, by móc zajmować konkretnie wskazane, dziedziczne miejsce, należało je wykupić. Cena, ustalona początkowo na 30 talarów, sięgnęła 100 talarów, przy zaznaczeniu, że prócz niego nabywcy przysługiwała kwatera na cmentarzu. Kobiety modliły się korzystając z galeryjki, do której wiodły drewniane schody. W 1840 r. do Białogardu przybył pierwszy rabin – dr Jacob Hirsch Jacobson. Po jego wyjeździe do Kwidzyna, 13 lat później, przywódcą duchowym został Elias Gans.

FOTOGALERIA

Herb Akniste
Herb Montany
Biuletyn Informacji Publicznej Miasta Białogard
© Miasto Białogard. Wszystkie prawa zastrzeżoneRegulamin serwisuPolityka prywatnościDeklaracja dostępności
Nasze strony wykorzystują pliki cookies. Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w "regulaminie korzystania z serwisu".